Aby najkorzystniej kupić lub sprzedać nieruchomość często sięgamy po pomoc rzeczoznawcy majątkowego. Profesjonalna wycena zdecydowanie ograniczy możliwość przepłacenia lub zbyt taniego zbycia nieruchomości. Sporządzenie udokumentowanej wyceny przez uprawnionego rzeczoznawcę nie zawsze jednak wynika z naszej woli. Zdarza się, że stanowi ona wymóg, regulowany przepisami.

Przykładem wymaganej wyceny rzeczoznawcy jest wycena przy każdym kredytowanym zakupie nieruchomości. Bank opiera swoją decyzje o zdolności kredytowej klienta właśnie na wycenie rzeczoznawcy. Fachowa wycena powstaje np. na zasadzie porównania ze sobą podobnych nieruchomości, będących przedmiotem sprzedaży w ostatnim czasie.

Planowanie ubezpieczenia nieruchomości jest kolejnym powodem do powstania profesjonalnej wyceny. Firmy ubezpieczeniowe bardzo często wymagają operatu szacunkowego określającego wartość przedmiotu ubezpieczenia. Dokument jest podstawą do ustalenia wymiaru ewentualnego odszkodowania.

Również w postępowaniu spadkowym lub innego rodzaju sprawach sądowych dotyczących mienia, wycena wykonana przez specjalistę często jest niezbędna. Mogą być to postępowania sądowe związane z podziałem majątku, rozliczenie nakładów poniesionych na budowę nieruchomości, zasiedzeniem nieruchomości, odszkodowaniem związanych z infrastrukturą techniczną i wiele innych. W takich przypadkach, sąd prosi o przedstawienie szacunkowej wartości mienia dokonanej przez rzeczoznawcę.

Rzeczoznawca może okazać się również niezbędny przy wyliczeniu wysokości czynszu z tytułu użytkowania wieczystego, podczas występowania o odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości, oceny amortyzacji, wyliczenia szkód, rozliczeń z Urzędem Skarbowym.

Dokumentem potwierdzającym wartość nieruchomości, jest operat szacunkowy, będący bezstronną opinią niezależnego rzeczoznawcy.