Wchodząc w związek małżeński, o ile małżonkowie nie zdecydowali się uprzednio zawrzeć małżeńskiej umowy majątkowej, zaczynamy funkcjonować w nowej rzeczywistości zwanej wspólnością majątkową. Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje lub jednego małżonka. O tym, czy dany przedmiot majątkowy należy do majątku wspólnego decyduje czas, w którym nastąpiło jego nabycie. Z reguły domniemuje się, ze każde z małżonków ma taki sam udział w majątku wspólnym. Wspólność ustaje wraz z momentem rozwiązania małżeństwa lub w chwili zaczęcia obowiązywania zawartej między małżonkami umowy. Jednak nie wszystko co posiadamy wchodzi w skład majątku wspólnego. Każde z małżonków bowiem ma do dyspozycji jeszcze swój majątek osobisty.
Co jest wspólne w małżeństwie a co tylko moje? Na to pytanie odpowiedź możemy znaleźć na kartach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Warto zapoznać się z art.33 gdzie wyszczególnione są przedmioty, które należą do majątków osobistych małżonków. Są to:
• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom (chodzi tu o udziały w spółce cywilnej);
• przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
• prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
• przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
• wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
• przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
• prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Pozostałe rzeczy z reguły wchodzą w skład majątku wspólnego. Ciekawostką jest tu podejście do urządzeń domowych, służących do użytku obojga małżonków. Należą one do wspólności ustawowej, nawet w przypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę.
Dla udanych małżeństw właściwie nie ma większego znaczenia rozgraniczenie miedzy majątkiem wspólnym a osobistym. Problem pojawia się gdy małżonkowie nie dogadują się lub nawet dochodzi do rozwodu. Podziału majątku wspólnego można dokonać przed rozwodem, w trakcie sprawy o rozwód, w czasie trwania rozwodu, jak również w osobnej sprawie po rozwodzie. Często małżonkowie mają zupełnie rozbieżne oceny wartości składowych majątku. I tutaj wkraczają rzeczoznawcy majątkowi. Sądy zlecają biegłym rzeczoznawcom wykonanie opinii o wartości, czy to nieruchomości, czy też ruchomych składowych majątku. Rzetelna opinia specjalistów pomaga sprawiedliwie przeprowadzić cały proces podziału.
